چکیده ای از دستاوردهای طلاب مدرسه علمیه کوثر خرمشهر
عنوان: ابتلا و امتحان الهی از منظر اسلام
نام طلبه: سکینه دریس موسوی
استاد راهنما: خانم زهرا نعیمی نسب
استاد داور: حجت الاسلام والمسلمین عبد الرضا آقاجری
مدرسه علمیه: کوثر خرمشهر
مقطع تحصیلی: سطح دو
چکیده:
یکی از اصلی ترین مباحث قرآنی، مبحث امتحان و ابتلاء است که آگاهی از فلسفه، اهداف و آثار آن، می¬تواند در سعادت و شقاوت انسان، تأثیر بسزایی داشته باشد. امتحان، واژه¬های مترادف دیگری از جمله ابتلاء و فتنه دارد که همگی به معنای سنجش و آزمایش است. امتحان، از ماده «امتَحَنَ» در اصل به معنای ذوب کردن طلا و گرفتن ناخالصی است ولی بعدها به معنی آزمایش به کار رفته است. آزمایشی که نتیجه¬ی آن، خلوص قلب و گستردگی آن برای پذیرش تقواست. از آن¬جا که سعادت دنیا و آخرت انسان، در گرو پیروزی در امتحانات الهی است، ضرورت بررسی ابعاد مختلف آن پدیدار می¬گردد. آزمایش الهی از نظر زمان و مکان، یک امر مقطعی و منطقه¬ای نیست که مخصوصاً دوره و زمان خاصّی می¬باشد؛ بلکه سنّت امتحان، دائمی و جهان¬شمول است و تا روزی که دنیایی وجود دارد و انسان در آن زندگی می¬کند آزمایش الهی هم وجود دارد. از جمله اهداف و آثار امتحان الهی می¬توان به افزایش ایمان، پیدایش یقین و باور راستین، تربیت و پرورش انسان و فعلیّت¬یابی استعدادها و توان¬مندی¬های موجود و نهفته در ذات انسان، تقویت صبر و شکیبایی در برابر مشکلات و حل آن¬ها، ایجاد خلوص در مؤمنان و مجاهدان و دستیابی به تقوا و قرار گرفتن در مسیر توبه و هدایت، اشاره نمود. برای این منظور ابزار و اسبابی قرار داده تا از طریق آن¬ها، انسان را مورد امتحان قرار دهد. از جمله فرزندان، مال و ثروت، ایمان، وسوسه¬های شیطان، هوای نفس و احکام شرعیه. احکام شرعیه غیر از حوادث است در خطبه 156 نهج البلاغه، امیر مؤمنان می¬فرماید: «وقتی این آیات (آیات اول سوره عنکبوت؛ و به یقین کسانی را که پیش از این بودند، آزمودیم تا خدا آنان را که راست گفته¬اند، معلوم دارد و دروغ¬گویان را نیز معلوم دارد.) بر پیغمبر نازل شد، من فهمیدم تا زمانی که پیغمبر در بین ما هست، فتنه بر ما نازل نمی¬شود. چون پیغمبر به یک معنا شارع مقدّس است و تا پیغمبر(صلّی الله علیه و آله) هست، نمی¬توان احکام را جابه¬جا کرد.
کلیدواژه: فتنه، ابتلاء، امتحان، سنّت.