چکیده تحقیقات پایانی
عنوان: روح و روان انسان در قرآن
نام طلبه: مریم چاوش سیاح
استاد راهنما: خانم زهرا نعیمی نسب
استاد داور: حجت الاسلام والمسلمین عبد الرضا آقاجری
مدرسیه علمیه: کوثر خرمشهر
مقطع تحصیلی: سطح دو
تعداد صفحات: 117
چکیده:
موضوع تحقیق: «روح و روان انسان از دیدگاه قرآن». ریشه واژه «روح» (ر و ح) می¬-باشد و در سه معنای عمده به کار رفته که این هر سه معنا در ارتباط نزدیکی با هم¬اند، این سه معنای عمده عبارت¬اند از: 1- هوا، باد و بوی خوش، 2- راحتی، 3- نفس(روان). «روان» عملکرد واحد همه اندامهای بدن در یک ارگانیزم واحد است. روان در ارتباط با فعالیت چند بعدی بغرنج مغز می¬باشد. و نیز مترادف است امّا لزوماً با آن مفهوم و مصداق یکسانی ندارد. «انسان» متشکل از دو بعد جسمانی و روحانی است و در واقع هدف اصلی از آفرینش انسان، پرداختن به این بعد روحانی- روانی است. روش تحقیق و جمعآوری مطالب کتابخانه ای و رجوع به سایت های اینترنتی است. انسان در اصطلاح به موجودی دارای عقل و اختیار اطلاق میشود که اشرف مخلوقات است و قدرت تفکر و اندیشه دارد و به وسیله ویژگیهایی از سایر موجودات متمایز است. این ویژگیهای خاص وظیفهای بر عهده انسان میگذارد و آن تربیتپذیری هدایت¬شدن، عبادت و رسیدن به کمال نهایی و قرب الهی است. انسان متفکر و مختار است و طبق انتخاب آزادانه خود مهتدی یا فعال است هدف اصلی از آفرینش انسان نیز همین هدایت و تربیت و تزکیه وی است: «قَد أفلَحَ مَن زَکّاهَا وَ قَد خَابَ مَن دَسّاهَا». تحقیق پیش رو متشکل از سه بخش است که در بخش اول به کلیات و مفهوم شناسی پراخته شده و بخش دوم که دارای سه فصل است. محتوای فصل اول: ویژگی¬های انسان من جمله توانایی، گرایش به ابداع، گرایش به زیبایی و گرایش اخلاقی و همچنین گرایش به حقیقت¬جویی می¬باشد. محتوای فصل دوم: خداوند در قرآن تمامی دانش و آگاهیهای بشری را یافتههایی میداند که از ورای وجود انسان بر ذهن و عقل او وارد میشود. و محتوای فصل سوم: بررسی بعد روحانی در کنار بعد جسمی و برخی آفات روح انسان که مانع کمال می¬شوند. بخش سوم: دارای چهار فصل است؛ که محتوای فصل اول خودشناسی مقدمه ای است برای خداشناسی. محتوای فصل دوم: بررسی روابط انسان با خویشتن. محتوای فصل سوم: بررسی روابط محیطی از جمله روابط اجتماعی، و بررسی عوامل و موانع سازگاری با محیط. و محتوای فصل آخر بررسی روابط انسان با طبیعت مثل خلافت انسان موجب آبادانی زمین است، به فرموده¬ی قرآن، زمین بنیاد حیات و بستر تکامل انسان به شمار می¬رود. و از جمله راهکارها تطبیق آیات قرآن و سبک زندگی قرآنی بر زندگی و نیازهای امروزی می باشد.
کلید واژه: روح و روان، انسان، هدایت، تربیت.